Co to jest odtrucie alkoholowe i jaka jest rola bliskich chorego w tym procesie?
Leczenie alkoholika to długotrwały proces, wymagający zaangażowania specjalistów różnych dziedzin samego chorego oraz jego rodziny i przyjaciół. Zwłaszcza to ostatnie jest niezwykle ważne, gdyż samo odtrucie alkoholowe jest dopiero pierwszym krokiem ku trzeźwości, a bliscy chorego powinni być dla niego wsparciem.
Dlaczego alkohol uzależnia?
Nałóg alkoholowy ma podłoże fizjologiczne i psychiczne. Alkohol etylowy (C2H5OH) jest związkiem chemicznym, który bardzo szybko wchłania się z przewodu pokarmowego do krwi i wywołuje wiele zmian biochemicznych w organizmie. Między innymi powoduje uwalnianie endorfin w mózgu, odpowiedzialnymi m.in. za powstawanie uczucia przyjemności i oddziałującymi na ośrodek nagrody w mózgu. Udowodniono, że dla osób uzależnionych picie alkoholu jest przyjemniejsze niż dla osoby okazjonalnie pijącej, i jest to jedna z przyczyn, dla których tworzy się uzależnienie. Długotrwałe wydzielanie endorfin i dopaminy powoduje fizyczne uzależnienie od ich wysokiego stężenia, a alkoholik chce jak najszybciej dostarczyć kolejną dawkę substancji.
Oprócz działania na ośrodek nagrody w mózgu, etanol jest substancją o działaniu narkotycznym. Wywołuje stan pobudzenia, przyspieszone bicie serca, zaprzestanie odczuwania zmęczenia i poprawę nastroju. Po pewnym czasie tak zmienia gospodarkę biochemiczną, że organizm dopomina się codziennej, coraz większej dawki C2H5OH, a niedostarczenie jej może doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, włącznie ze śmiercią.
Odtruwanie alkoholowe – co to jest i jak działa?
Detoks to proces, w którym oczyszcza się cały organizm z alkoholu. Osoba będąca w ciągu nieprzerwanie dostarcza do organizmu nowe dawki C2H5OH, nie dopuszczając do jego zneutralizowania i wydalenia z układu krwionośnego. Etanol jest więc cały czas obecny w organizmie i wpływa na jego funkcjonowanie, zaburzając biochemię. Zadaniem detoksu jest pozbycie się zarówno etanolu z krwi, jak i jego metabolitów. Nie jest to jednak równoznaczne z leczeniem alkoholizmu. Dopiero po detoksie można przejść do właściwej formy terapii.
Procedura może być przeprowadzona w specjalistycznym ośrodku, w trybie hospitalizacyjnym, ale też u pacjenta w domu pod kontrolą lekarza. Wiele zależy od stanu chorego, jego preferencji i możliwości finansowych.
Detoks zazwyczaj polega na nawadnianiu pacjenta kroplówkami z płynem wieloelektrolitowym, witaminą B1 i glukozą oraz na podawaniu mu leków uspokajających, mających na celu zniwelować skutki uboczne nagłego odstawienia alkoholu. W większości sytuacji organizm potrafi sam się oczyścić, ale w skrajnych przypadkach zatrucia, np. przy niewydolności nerek, może być wymagana dializa przeprowadzana w trybie pilnej hospitalizacji.
Proces odtruwania może trwać od jednego do kilkunastu dni, w zależności od stopnia zatrucia alkoholem i długości ciągu. Zazwyczaj ostre objawy zatrucia mijają w ciągu 7-10 dni. Objawy psychotyczne tzw. delirium pojawiają się po 72 godzinach od odstawienia alkoholu i mogą trwać do 10 dni, podczas których niezwykle ważne jest wsparcie najbliższych.
Znaczenie rodziny i przyjaciół w leczeniu alkoholika
Okres detoksykacji organizmu jest dla pacjenta bardzo ciężki. Pojawiają się objawy ze strony układu nerwowego, pokarmowego, krążenia; właściwie cały organizm odczuwa skutki odstawienia alkoholu. Zależnie od stopnia uzależnienia i czasu trwania ciągu alkoholowego mogą pojawić się różne symptomy odstawienia, od lekkich przypominających mocnego kaca, poprzez umiarkowane: bóle mięśni, bóle głowy, potliwość, nudności, wymioty i biegunka, kołatanie serca, nadciśnienie, podwyższona temperatura, nadwrażliwość na dźwięki i światło, bezsenność, drażliwość. Zdarzają się również ciężkie objawy, które mogą stanowić zagrożenie dla życia chorego, w takim wypadku niezbędna jest obserwacja chorego, a niekiedy hospitalizacja. Do ciężkich objawów zalicza się: zaburzenia świadomości, halucynacje, napady drgawek padaczkowych, pobudzenie psychoruchowe, utrata samokontroli i zachowania agresywne.
Detoks jest pierwszym, przełomowym etapem. Jeżeli chory go przejdzie, później pozostaje właściwe leczenie, głównie psychologiczne, gdyż nie ma „leku na alkoholizm”. Można stosować różne terapie wspierające, a do środków farmaceutycznych powodujących zmniejszenie głodu zalicza się m.in.: leki przeciwlękowe, jednak są to jedynie substancje wspomagające. Prawdziwe leczenie odbywa się u chorego „w głowie”, gdyż to ze skutkami psychologicznymi picia alkoholik musi sobie poradzić. Fizyczne objawy odstawienia mijają po kilku tygodniach, ale psychiczne uzależnienie trwa o wiele dłużej.
Rolą rodziny i przyjaciół jest wspieranie uzależnionego w jego postanowieniu trzeźwości. Pomoc ta jest jednym z najważniejszych etapów leczenia, a bez niej osoba uzależniona ma nikłe szanse wyjścia z nałogu.
Detoks to tylko pierwszy krok. Reszta zależy od Was
Antidotum jest ośrodkiem leczenia alkoholizmu w Warszawie. Przeprowadzamy odtruwanie alkoholowe u pacjenta w domu, w gabinecie lekarskim lub w stacjonarnym ośrodku uzależnień. My gwarantujemy pełne wsparcie medyczne i psychologiczne, ale to pomoc rodziny, przyjaciół i znajomych stanowi fundament leczenia – najważniejszy krok, który musicie zrobić wspólnie.